Rosja uwalnia dwóch ukraińskich księży katolickich

Dwóch ukraińskich księży katolickich, przetrzymywanych przez Rosję przez półtora roku, zostało uwolnionych 28 czerwca – ogłosił Ukraiński Kościół Greckokatolicki w Kijowie.

Dwaj kapłani, ojciec Ivan Lewicki i ojciec Bohdan Geleta, redemptoryści, zostali uwolnieni z rosyjskiego więzienia – podała agencja informacyjna kościoła greckokatolickiego na swojej stronie internetowej.

Jego Świątobliwość Swiatosław Szewczuk, zwierzchnik Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego, wyraził wdzięczność Stolicy Apostolskiej za uratowanie księży, podała agencja informacyjna, wyróżniając papieża Franciszka, kardynała Pietro Parolina, watykańskiego sekretarza stanu i cały korpus dyplomatyczny Watykanu.

Wiadomości podane przez stronę internetową Kościoła cytowały również kardynała Matteo Zuppiego, arcybiskupa Bolonii, który prowadził misję pokojową papieża Franciszka na Ukrainie, oraz arcybiskupa Visvaldasa Kulbokasa, nuncjusza apostolskiego na Ukrainie.

„Każdy z nich wniósł nieoceniony wkład w urzeczywistnienie tego wydarzenia” – podkreślili.

Papież Franciszek, przemawiając w sobotę na Placu Świętego Piotra, również z zadowoleniem przyjął tę wiadomość.

„Dziękuję Bogu za uwolnienie dwóch greckokatolickich księży” – powiedział papież Franciszek po południowej modlitwie Anioł Pański. Zachęcił zgromadzonych na placu do modlitwy, aby „wszyscy więźniowie tej wojny szybko wrócili do domu”.

28 czerwca na portalu społecznościowym X prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski ogłosił uwolnienie i powrót na Ukrainę 10 cywilów, którzy zostali wzięci do niewoli w Rosji i na Białorusi. Wśród nich wymienił dwóch księży, którzy „zostali schwytani w Berdiańsku za stawianie oporu okupantom”.

Zełenski z zadowoleniem przyjął „wysiłki podjęte przez Stolicę Apostolską w celu sprowadzenia tych ludzi do domu”.

90 innych Ukraińców zostało uwolnionych wcześniej w tym tygodniu.

W sobotę obaj księża przemawiali na Narodowym Śniadaniu Modlitewnym, którego Zełenski był gospodarzem.

Podczas konferencji pokojowej w Szwajcarii 15 i 16 czerwca, kardynał Parolin powiedział, że Stolica Apostolska „pozostaje gotowa do pomocy we wdrażaniu potencjalnych inicjatyw mediacyjnych”. Parolin powiedział, że Stolica Apostolska „utrzymuje bezpośredni kontakt z władzami ukraińskimi i rosyjskimi w celu wzmocnienia skuteczności mechanizmu ad hoc utworzonego po wizycie kardynała Matteo Zuppi w Kijowie i Moskwie, w celu rozwiązania konkretnych przypadków”.

Kiedy 24 lutego 2022 r. Rosja rozpoczęła inwazję na Ukrainę na pełną skalę, o. Lewicki i o. Geleta postanowili pozostać ze swoimi wiernymi w Berdiańsku, małym mieście nad Morzem Azowskim, na południowy zachód od Mariupola. Służyli zarówno społeczności greckokatolickiej, jak i rzymskokatolickiej, nawet gdy armia rosyjska okupowała ich miasto od 27 lutego 2022 roku. Zostali aresztowani 16 listopada 2022 r. Według agencji informacyjnej okupanci umieścili przedmioty wojskowe, a także ekstremistyczną literaturę w kościele Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Berdiańsku, gdzie posługiwali księża.

Egzarchat doniecki (diecezja) Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego stanowczo zaprzeczył twierdzeniom o nielegalnym posiadaniu broni. Ukraiński Kościół Greckokatolicki początkowo twierdził, że słyszał, iż Rosjanie mogą wymuszać zeznania torturami. Potem przez długi czas nie było żadnych wiadomości o ich miejscu pobytu i stanie zdrowia.

Wiosną tego roku Jego Świątobliwość Swiatosław wezwał do wymiany więźniów z Rosją w stosunku jeden za jednego, która obejmowałaby kobiety, lekarzy i księży.

W niedawnym wywiadzie dla Ukrinform – państwowej agencji informacyjnej – Swiatosław powiedział: „Otrzymujemy bardzo niepokojące sygnały, że są oni poddawani codziennym torturom. Od ponad półtora roku staramy się o ich uwolnienie, apelując do różnych instytucji międzynarodowych. Dzięki Bogu wiemy, że żyją. Współpracujemy również z naszymi władzami, szukając możliwości ich uwolnienia”.

Po aresztowaniu księży rosyjskie władze okupacyjne zamknęły lokalne kościoły greckokatolickie.

W następnym miesiącu, grudniu 2022 r., ustanowiony przez Rosjan gubernator okupowanej części obwodu zaporoskiego zakazał działalności Kościoła greckokatolickiego i kilku innych wspólnot religijnych – donosi Forum 18 (organizacja nazwana tak w odniesieniu do artykułu o wolności religijnej w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka).

W lutym tego roku Forum 18 poinformowało, że księża byli przetrzymywani w rosyjskich więzieniach śledczych. Lewicki w rosyjskim obwodzie rostowskim, a Geleta – w Symferopolu na Krymie. W tym czasie rzecznik Egzarchatu Donieckiego powiedział, że księża byli „stale uwzględniani na listach wymiany” więźniów przetrzymywanych przez Rosję i Ukrainę. Najwyraźniej obaj księża przebywają obecnie w Kijowie. Aleteia poprosiła Patriarchat Kijowski o komentarz.

„W imieniu Jego Świątobliwości Sviatoslava, Najprzewielebniejszy Andriy Khimyak, biskup pomocniczy Archieparchii Kijowskiej i ks. Oleksa Petriv, szef Departamentu Stosunków Zewnętrznych UGCC na Ukrainie, powitali wyznawców wiary po ich uwolnieniu z więzienia” – powiedział Kościół . „Przekazali ojcom Iwanowi i Bohdanowi słowa wielkiej radości od głowy Kościoła i wszystkich wiernych, którzy nieustannie modlili się o nadejście tego dnia".