Cerkiew w Łukasziwce: zniszczona, wyzwolona, a w niej ciała zabitych mieszkańców

W tych tragicznych dniach rosyjskiej inwazji na Ukrainę chcemy być bliżej tych, którzy doświadczają niewyobrażalnych cierpień. Dlatego proponujemy Wam wielkopostną pielgrzymkę przez Ukrainę.

Przez cały Wielki Post będziemy duchowo odwiedzać kolejne święte miejsca tego kraju: sanktuaria, cerkwie, kościoły, kaplice i znane miejsca kultu – chcemy być wszędzie tam, gdzie pielgrzymują i modlą się nasze siostry i nasi bracia z Ukrainy. W ten sposób chcemy w duchowy sposób wziąć trochę ich ciężarów na swoje barki oraz jednoczyć się w chrześcijańskiej modlitwie.

Wielki Wtorek kieruje naszą wielkopostną pielgrzymkę po cierpiącej Ukrainie do wsi Łukasziwka niedaleko Czernihowa. Do wojny żyło tam niewiele ponad 400 mieszkańców.

Od 1781 roku działała we wsi cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego – najpierw drewniana, a tuż przed upadkiem Rosji carskiej udało się zbudować świątynię murowaną. Niedługo cieszyła się wolnością służby Bożej – po rewolucji październikowej władze bolszewickie urządziły w niej magazyn rolny.

Po długiej przerwie cerkiew zwrócono wiernym na fali pieriestrojki i obchodów tysiąclecia chrztu Rusi Kijowskiej w 1988 roku. Los znów okazał się dla niej tragiczny. Podczas agresji rosyjskiej na Ukrainę Łukasziwka była przez 21 dni okupowana przez najeźdźców. Cerkiew została zniszczona podczas ostrzałów rakietowych – ucierpiały kopuły z krzyżami oraz wypadły okna, a mury zostały nadpalone. Znów urządzono w środku magazyn, tym razem broni i materiałów wybuchowych, oraz sztab dowodzenia.

Po wyzwoleniu wsi przez siły ukraińskie w środku cerkwi znaleziono ciała zabitych mieszkańców okolicznych miejscowości, rozstrzelanych przez agresorów. Na widok okrucieństw i tragedii dokonanych w domu Bożym trudno dokonywać proporcjonalnych i chłodnych ocen – świątynia w Łukasziwce już na zawsze pozostanie znakiem hekatomby, mającej miejsce w XXI wieku w środku Europy.

Wniebowstąpienie Chrystusa, którego wezwanie nosi cerkiew w Łukasziwce, nastąpiło po ogromnym cierpieniu i męce Pańskiej Wielkiego Tygodnia. Później nastąpił smutek i pustka Wielkiej Soboty, ale w noc paschalną odmieniła się cała historia ludzkości, a grzech i śmierć zostały ostatecznie pokonane. Gdy Chrystus Pan wstępował do nieba w 40 dni po Zmartwychwstaniu, przekazał apostołom:

„«Musi się wypełnić wszystko, co napisane jest o Mnie w Prawie Mojżesza, u Proroków i w Psalmach». Wtedy oświecił ich umysły, aby rozumieli Pisma, i rzekł do nich: «Tak jest napisane: Mesjasz będzie cierpiał i trzeciego dnia zmartwychwstanie, w imię Jego głoszone będzie nawrócenie i odpuszczenie grzechów wszystkim narodom, począwszy od Jerozolimy (Łk 24,44-47)”.

Prośmy dzisiaj, aby po cierpieniu przyszło nawrócenie i opamiętanie tych, którzy czynią teraz na ukraińskiej ziemi straszne zło.

Wstąpiłeś, Dawco życia, Chryste, do Ojca i podniosłeś nasz rodzaj, Przyjacielu człowieka, z niewypowiedzianej łaskawości Twojej.

Anielskie zastępy, Zbawco, widząc naturę ludzką wstępującą z Tobą, nieustannie zadziwione opiewają Ciebie.

Tłumy aniołów zdumiały się, Chryste, widząc Ciebie z ciałem wznoszącego się i opiewali święte Twoje wstąpienie.

Naturę ludzką, Chryste, w zniszczenie upadłą, odnowiłeś i wejściem Twoim wzniosłeś ją, i ze sobą nas wysławiłeś.

Wstąpiłeś w chwale, aniołów Królu, posłałeś nam od Ojca Pocieszyciela, przeto wołamy: Chwała, Chryste, wniebowstąpieniu Twemu!

Gdy wstąpił Zbawiciel z ciałem do Ojca, zadziwiły się zastępy anielskie, i zawołały: Chwała, Chryste, wniebowstąpieniu Twemu!

Moce anielskie wołały do wyższych chórów: Podnieście bramy Chrystusowi, naszemu Królowi, którego opiewamy wraz z Ojcem i Duchem.

Na obłokach światłości wzniósł się i świat zbawił, błogosławiony Bóg ojców naszych.

Na ramiona, Zbawco, wziąwszy zbłąkaną naturę, wzniósł się, błogosławiony Bóg ojców naszych.

Wstąpił w ciele do bezcielesnego Ojca, błogosławiony Bóg ojców naszych.

Zbawca wziął naszą uśmierconą przez grzech naturę i przyprowadził do swego własnego Ojca.

(fragment wschodniego kanonu uroczystości Wniebowstąpienia Pańskiego, za: liturgia.cerkiew.pl, tł. ks. H. Paprocki)