Dopada cię kryzys? Wstań i jedz! [Komentarz do czytań]

Eliasz był prorokiem potężnym w mowie i czynie. Posłusznie wypełniał Boże nakazy, nawet kiedy oznaczało to konfrontację z wiarołomnym królem. Wobec tłumów i władcy słowem sprowadził z nieba ogień pochłaniający ofiarę. Dla potomnych stał się wzorem proroka, a jego pojawienie się miało być znakiem nadejścia czasów mesjańskich. Tymczasem w dzisiejszym czytaniu spotykamy naszego herosa w stanie, można rzec, opłakanym. Jedna pogróżka królowej Izebel wystarczyła, aby triumfujący przed chwilą prorok całkowicie się załamał. 

Czy tak nagłą zmianę nastroju spowodowało przeciążenie układu nerwowego? A może nie tak Eliasz wyobrażał sobie rozwój wypadków po wydarzeniach na Górze Karmel i dały o sobie znać zawiedzione oczekiwania? Czy mógł to być przejaw pychy („nie jestem lepszy od moich przodków” – 1 Krl 19,4) czy raczej świętości, która nie mogła pogodzić się z tym, że po tak wielkim cudzie serca ludzi pozostały zatwardziałe? Pewne jest, że Eliasz znajduje się w głębokim kryzysie, skoro ucieka od ludzi i prosi Boga o śmierć.

Zapewne nie są nam obce tego typu sytuacje. Zniechęcenie, załamanie czy nawet depresja dopadają wielu z nas i nie musi to oznaczać braku wiary. A nawet jeśli tak, Bóg nie przestaje nas kochać i podejmuje działania, żeby wyprowadzać nas z podobnych stanów. W jaki sposób poradził sobie z Eliaszem? Pochylmy się nad biblijnym tekstem, bo może rzucić on nieco światła na nasze życie.

W przytoczonej scenie najpierw mamy kogoś, kto próbuje wytrącić desperata z jego stanu. Nie jest to jak widać łatwe, bo anioł musi interweniować dwa razy. Następnie życzliwa osoba (tu anioł, u nas może to być bliski człowiek) podpowiada: wstań i jedz! Innymi słowy: zadbaj o siebie, pomyśl o swoich potrzebach i bądź dla siebie życzliwy.

Kiedy już Eliasz jest najedzony, przyjaciel przekierowuje jego myśli ku przyszłości. Zdaje się mówić: przed tobą zadanie do wykonania, masz cel, twoje życie nie straciło sensu. Prorok daje się poprowadzić i mocą przyjętego pokarmu przez czterdzieści dni wędruje przez pustynię do góry Synaj. Liczba czterdzieści i chleb symbolicznie nawiązują do wędrówki Izraelitów z Egiptu do Ziemi Obiecanej. Podobnie jak wcześniej dla całego ludu, dla Eliasza jest to czas przygotowania do spotkania z Bogiem. Najpewniej musiał prorok ponieść porażkę i wejść w kryzys, aby mógł doświadczyć Boga w nowy, inny jakościowo sposób. 

Wybiegając poza dzisiejszy fragment, Bóg objawi się Eliaszowi już nie w ogniu ani wichrze, ale w łagodnym powiewie. Pamiętamy scenę z Księgi Rodzaju, kiedy Bóg przechadzał się po Raju w porze łagodnego powiewu, żeby spotkać się z ludźmi. Oznaczało to, że traktuje ich jako przyjaciół, bo na Bliskim Wschodzie ta pora dnia była zarezerwowana dla przyjacielskich spotkań.

Podróż Eliasza nawiązując do wędrówki Izraela przez pustynię, odsyła nas także do Ewangelii. Manna i chleb Eliasza są symbolami Eucharystii. Podobnie, jak chleb na pustyni, tak Ciało Pańskie pokrzepia nas w drodze. Tamten chleb dawał siły fizyczne, ten dostarcza energii w duchowej wędrówce. To ważne: Jezus obecny w Eucharystii chce nas pokrzepiać i umacniać. Jednak analogia do manny nie wyczerpuje tajemnicy Eucharystii. Zwraca na to uwagę sam Pan w dzisiejszej Ewangelii:

Dając nam swoje Ciało i Krew, Jezus zaprasza do nowego, przekraczającego nasze oczekiwania doświadczenia Boga. To coś więcej niż tylko pomoc w wędrówce. Kiedy Eliasz pokrzepiony chlebem dotarł do Synaju, spotkał się z Bogiem jak z przyjacielem. Kiedy spożywamy Eucharystię, przyjmujemy zaproszenie do podobnej relacji. Nasz Bóg chce nie tylko nam pomagać, ale pragnie wejść z nami w relację przyjacielską, podobną do tej, którą miał z Eliaszem.