29 lutego wypada raz na cztery lata. Ale właściwie dlaczego?

Kiedy wypada rok przestępny, luty ma 29 dni, a nie – jak w pozostałych latach – 28 dni. Skąd wziął się ten dodatkowy dzień?

Po pierwsze trzeba zaznaczyć, że dotyczy to tylko kalendarzy opartych na obiegu Ziemi dookoła Słońca lub też rachubie polegającej na kombinacji Księżyc-Słońce. Wszystko jest związane z tym, że obrót Ziemi wokół własnej osi nie trwa dokładnie 24 godzin, tylko 23 godziny, 48 minut i 45 sekund. Dodatkowo nasza planeta nie okrąża Słońca w ciągu 365 dni, ale zajmuje jej to około 365,25 dnia.

Z tych powodów co roku okrążenie jest o jedną czwartą doby dłuższe, niż wynikałoby z kalendarza. Opóźnienie to jest niby niewielkie, jednak gdybyśmy nie dokładali co 4 lata dodatkowego dnia, za około 300 lat Nowy Rok przypadłby jesienią! To zburzyłoby rachubę czasu całkowicie, dlatego od wieków astronomowie starali się sobie poradzić z różnicą czasu między kalendarzem ziemskim a cyklem naturalnym naszej planety.

Pierwszy raz lata przestępne (czyli liczące 366 dni zamiast 365 dni) zostały wprowadzone w 238 r. p.n.e., gdy w Egipcie w tzw. datowaniu sotisowym zaczęto uwzględniać dodatkowy dzień co 4 lata. Szerzej wprowadzono go dzięki greckiemu astronomowi Sosigenesowi z Aleksandrii, dzięki któremu w 45 roku p.n.e przyjęto zasadę, że co cztery lata luty trwać będzie 29 dni.

Odpowiedni dekret wydał Juliusz Cezar, stąd powstało określenie: kalendarz juliański. Takie wyznaczanie cyklu codziennego życia zostało udoskonalone przez papieża Grzegorza XIII, dzięki któremu 29 lutego jest dodawany tylko do lat podzielnych przez 4 i niepodzielnych przez 100 lub do lat podzielnych przez 400. Tak powstał kalendarz gregoriański, będący dziś najpopularniejszym na całym świecie.

Z ciekawostek: 29 lutego 1936 r. zakończono budowę kolejki liniowej na Kasprowy Wierch w Zakopanem. Dzień ten jest również co 4 lata Dniem Chorób Rzadkich (w przypadku, gdy rok ma 365 dni, obchodzi się go 28 lutego).