Przełomowa wizyta Jana Pawła II w synagodze

Święty Jan Paweł II to papież, który najbardziej zmienił relacje katolicko-żydowskie. Pracował na to całe życie, ale przełomową była jego wizyta w synagodze w Rzymie 13 kwietnia 1986, gdzie powiedział do Żydów „Jesteście naszymi umiłowanymi braćmi i – można powiedzieć – naszymi starszymi braćmi” – podkreśla ks. Paweł Rytel-Andrianik, wicedyrektor Centrum Relacji Katolicko-Żydowskich KUL im. Abrahama J. Heschela, w rocznicę wizyty papieża w rzymskiej synagodze.

„Święty Jan Paweł II zapoczątkował wiele procesów, które zbliżyły katolików i Żydów. Był pierwszym papieżem, który modlił się w rzymskiej synagodze. Jako pierwszy papież nawiedził niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady Auschwitz-Birkenau. Jako pierwszy papież modlił się także przy Murze Płaczu. Teraz jest to oczywiste, ale za jego czasów było to przełomowe” – mówi ks. Rytel-Andrianik. Dodaje, że papież Polak podkreślał, iż antysemityzm jest grzechem.

Wicedyrektor Centrum Heschela zaznacza, że przemówienie św. Jana Pawła II w rzymskiej synagodze było tak ważne, że do dziś jest punktem odniesienia. Jest ono stale aktualne.

Ks. Rytel-Andrianik zwrócił uwagę, że papież w synagodze odniósł się m.in. do trzech fundamentalnych spraw. Powiedział: „Wgłębiając się we własną tajemnicę, Kościół Chrystusowy odkrywa więź łączącą go z judaizmem (Sobór Watykański II, Nostra aetate, 4). Religia żydowska nie jest dla naszej religii rzeczywistością zewnętrzną, lecz czymś wewnętrznym. Stosunek do niej jest inny aniżeli do jakiejkolwiek innej religii. Jesteście naszymi umiłowanymi braćmi i – można powiedzieć – naszymi starszymi braćmi”.

Święty Jan Paweł II podkreślił także, iż „nie można Żydom jako narodowi przypisywać żadnej dziedzicznej ani zbiorowej winy za to, co popełniono podczas męki Jezusa”.

Po trzecie, Papież przypomniał nauczanie soborowe: „nie należy przedstawiać Żydów jako odrzuconych ani jako przeklętych, rzekomo na podstawie świętych Ksiąg” Starego czy Nowego Testamentu. Święty Jan Paweł II dodał, że Żydzi „pozostają przedmiotem miłości Boga”, który powołał ich „wezwaniem nieodwracalnym”.

„Wizyta św. Jana Pawła II w rzymskiej synagodze stała się punktem zwrotnym w relacjach katolicko-żydowskich w Rzymie i na świecie” – stwierdza ks. Rytel-Andrianik. Dodaje: „Dziś w muzeum w rzymskiej synagodze ta wizyta jest bardzo dobrze udokumentowana i wspominana. A jak ważne były relacje katolicko-żydowskie dla św. Jana Pawła II świadczy fakt, że w swoim testamencie wspomina rabina Rzymu, Elio Toaffa, który go przyjmował w rzymskiej synagodze, a który w roku 2000 otrzymał doktorat honoris causa KUL”.

Tytuł, lead i śródtytuły pochodzą od redakcji Aleteia.pl.
Centrum Heschela KUL / ks