Matka Boża na dnie oceanu? Rybacy bezpiecznie wracają do portu, a ekosystem…

Matka Boża na dnie oceanu? A jednak! Wyjątkowa figura Virgen del Valle skrywa się w oceanicznej toni rajskiego archipelagu Los Fraies (na północny-wschód od wyspy Margarita).

Otaczana czcią Virgen del Valle jest patronką marynarzy i rybaków. Spoczęła na dnie oceanu w otoczeniu koralowców. I, jak się okazuje, chroni morską faunę! Z szacunku do niej rybacy nie zarzucają tu sieci. Podobna figura znajduje się na wodach archipelagu Los Roques. Miejscowa ludność jest z niej dumna i wierzy, że dzięki niej rybacy będą bezpieczni.

Virgen del Valle liczy sobie 2,3 metra wysokości. Rzeźba Matki Bożej stanowi najważniejszy element pierwszego podwodnego muzeum Ameryki Południowej. Znajduje się ono w strefie wenezuelskich wód przybrzeżnych.

Matce Bożej towarzyszą figury trzech innych bohaterek wyspy Margarita. Muzeum zostało oficjalnie otwarte 8 września, w uroczystość Najświętszej Maryi Panny. Na dnie morza wstęgi przecięli nurkowie z wenezuelskiej marynarki. Kolumbijski dziennik "El Espectador" zamieścił w sieci nagranie z otwarcia muzeum. Co ciekawe, wkrótce zostanie ono otwarte dla zwiedzających.

Pomysł na muzeum zrodził się w 2019 roku. Upadł wtedy projekt zasiewu koralowców. Pomysłodawczynie, dr Anays Toro, biolożka morska Sandra Sánchez i ekspertka ds. akwakultury Vanessa Valverde, postanowiły spróbować czegoś innego. Ich poprzedni projekt zakończył się niepowodzeniem, bo nie przestrzegano obowiązującego od 2009 r. zakazu połowów z użyciem włoków.

Trałowanie denne, czyli połów z wykorzystaniem ciągniętych po dnie wielkich sieci – włoków, jest najmniej selektywną, a zarazem najbardziej szkodliwą dla dna morskiego metodą połowu. Wprowadzono ją w Wenezueli na początku lat ’50. Przeprowadzono wtedy pierwsze eksploracje Zatoki Wenezuelskiej.

Trałowanie niszczy ekosystemy dna morskiego. Przemieszcza i podnosi osady. Pozostawia w zawieszeniu wiele małych organizmów.

Zakaz wprowadzono i potwierdzono dekretem w 2015 r. Mimo to, jak wykazał raport z 2021 r., rybacy nadal stosują metodę wzdłuż całego wybrzeża. Złowione ryby różnych gatunków, mięczaki i skorupiaki trafiają do portów rybackich w całym kraju. Według rejestru, w Zatoce Wenezuelskiej pływa 219 trawlerów. Większość z nich wykorzystuje do połowu włoki.

Pomysłodawczynie projektu chcą podnieść świadomość rybaków. Wykorzystują do tego kult Virgen del Valle, patronki regionu. „Pomyślałam, że przez wzgląd na szacunek do Matki Bożej to się może udać!” – wyjaśniła Anays Toro, autorka rzeźb z dna oceanu.

Figura Virgen del Valle cieszy się szacunkiem wśród rybaków i marynarzy. Wierzą, że Matka Boża czuwa nad nimi i pozwala bezpiecznie wrócić do portu. Podobną czcią otaczana jest patronka Kuby, Virgen de la Caridad del Cobre. Zresztą, figury są do siebie podobne.

Na wodach wenezuelskich projekt odniósł sukces. Fauna morska wokół figury Matki Bożej odradza się. Tydzień po otwarciu muzeum eksperci zauważyli tego pierwsze oznaki. Miejscowi rybacy oznaczyli pobliski teren boją. Pełni ona rolę znaku ostrzegawczego. Zastanów się dwa razy, zanim zarzucisz sieci w pobliżu patronki.