Katolicka katedra w Charkowie, rozstrzelany ksiądz i piękna medytacja Benedykta XVI o Maryi

W tych tragicznych dniach rosyjskiej inwazji na Ukrainę chcemy być bliżej tych, którzy doświadczają niewyobrażalnych cierpień. Dlatego proponujemy Wam wielkopostną pielgrzymkę przez Ukrainę.

Przez cały Wielki Post będziemy duchowo odwiedzać kolejne święte miejsca tego kraju: sanktuaria, cerkwie, kościoły, kaplice i znane miejsca kultu – chcemy być wszędzie tam, gdzie pielgrzymują i modlą się nasze siostry i nasi bracia z Ukrainy. W ten sposób chcemy w duchowy sposób wziąć trochę ich ciężarów na swoje barki oraz jednoczyć się w chrześcijańskiej modlitwie.

W wielkopostnej pielgrzymce po Ukrainie powracamy do umęczonego i heroicznie bronionego Charkowa. Obok wspólnoty prawosławnej i greckokatolickiej miasto jest również siedzibą rzymskokatolickiej diecezji charkowsko-zaporoskiej.

Początki obecności katolików obrządku rzymskiego w Charkowie sięgają lat trzydziestych XIX w. W kronikach miasta wspomina się, że pierwszy proboszcz miejscowej parafii łacińskiej nosił nazwisko Czapliński.

Skoro dzisiaj to stolica diecezji, ma też swoją katedrę, zbudowaną pod koniec XIX w. w bardzo popularnym wówczas w katolickiej architekturze sakralnej stylu neogotyckim. Autorem projektu był wileński konstruktor Bolesław Michajłowski. Świątyni nadano wezwanie Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, sprowadzono do niej organy z jednej z fabryk w Bawarii. W ołtarzu umieszczono obraz ukrzyżowania zamówiony u wybitnego polskiego malarza Henryka Siemiradzkiego.

Po zamknięciu kościoła przez władze radzieckie w latach 30. XX wieku i zamienieniu w kino, obraz bezpowrotnie zaginął. Parafianami katedry byli Polacy, Ukraińcy, Litwini, Łotysze, Francuzi, Węgrzy, Włosi, Belgowie, a nawet wierni obrządku ormiańskokatolickiego. Ostatnim duchownym posługującym w kościele był ormiańskokatolicki ksiądz Karapet Eganian, rozstrzelany przez NKWD w 1938 roku.

Katedra i diecezja odrodziły się w 1991 roku. Dzisiaj kościół zdobią m.in. freski Chrystusa i Maryi, obraz św. Józefa i kolorowe witraże. Wyróżnia się smukła wieża-dzwonnica. W świątyni msze i nabożeństwa odbywają się po ukraińsku, polsku i rosyjsku.

Maryja wzięta do nieba nie oddaliła się od nas,
lecz pozostaje jeszcze bardziej z nami,
a Jej światło rzuca blask na nasze życie
i na dzieje całej ludzkości.

Przyciągani przez niebieski blask Matki Odkupiciela,
uciekajmy się z ufnością do Tej,
która z wysoka patrzy na nas i roztacza nad nami swą opiekę.

Wszyscy potrzebujemy Jej pomocy i wsparcia
w zmaganiu się z próbami i wyzwaniami codzienności;
potrzebujemy poczuć, że jest Ona naszą matką i siostrą
w konkretnych sytuacjach życiowych.

A żebyśmy mogli pewnego dnia i my podzielić na zawsze Jej los,
naśladujmy Ją teraz w posłusznym pójściu za Chrystusem
i w wielkodusznej służbie braciom.
Jest to jedyny sposób, by zasmakować już tu,
w czasie naszej ziemskiej pielgrzymki,
radości i pokoju, których w pełni zaznaje ten,
kto osiąga nieśmiertelny cel, jakim jest raj.

(Benedykt XVI, rozważanie na Anioł Pański w uroczystość Wniebowzięcia NMP, 15 sierpnia 2007, za: opoka.org.pl)