separateurCreated with Sketch.

„Gigantyczna kartka urodzinowa”. Podpisało ją pięć i pół miliona Polaków

Dzięki pracom Biblioteki Polskiej w Waszyngtonie powstała cyfrowa wersja wszystkich 30 tys. stron Polskiej Deklaracja o Podziwie i Przyjaźni dla Stanów Zjednoczonych z 1926 roku. Jest ona już dostępna na stronie instytucji i każdy z nas może sprawdzić, czy znajdzie podpis swego przodka.

Pomóż Aletei trwać!
Chcemy nadal tworzyć dla Ciebie wartościowe treści
i docierać z Dobrą Nowiną do wszystkich zakątków internetu.


Wesprzyj nas

Twoje wsparcie jest dla nas bardzo ważne.
RAZEM na pewno DAMY RADĘ!

Gdy w 1926 roku Stany Zjednoczone świętowały 150. rocznicę uchwalenia Deklaracji Niepodległości, naród polski przekazał im szczególny prezent – Deklarację o Podziwie i Przyjaźni. Pod życzeniami złożonymi Amerykanom podpisało się wówczas 5,5 miliona Polaków, czyli co szósty obywatel ówczesnej Rzeczypospolitej. Zebrana w 111 tomach potężna kolekcja podpisów, którym towarzyszą liczne ilustracje, została przekazana na ręce urzędującego wówczas w Białym Domu prezydenta Calvina Coolidge’a.

W latach 90. opiekująca się deklaracją Biblioteka Kongresu rozpoczęła digitalizację potężnego zbioru. Dwadzieścia lat później prace nad udostępnieniem dokumentu szerokiej publiczności postanowiła kontynuować Biblioteka Polska w Waszyngtonie. Owocem ich prac jest cyfrowa wersja wszystkich 30 tys. stron deklaracji dostępnych od teraz na stronie internetowej Biblioteki Kongresu (fotografia poniżej).

deklaracja_fot1.jpg

Biblioteka Kongresu, materiały prasowe, Culture.pl

 

5,5 mln podpisów z życzeniami – od Polaków dla Amerykanów

Odkrywanie kolekcji najlepiej rozpocząć od pierwszego tomu, zawierającego m.in. podpisy najwyższych rangą przedstawicieli władz (w tym prezydenta Ignacego Mościckiego i premiera Józefa Piłsudskiego), rysunki artystów oraz ciekawy zbiór portretów i herbów rodowych. Tom otwiera dedykacja podkreślająca historię wieloletniej współpracy Polski i Ameryki w walce o wolność (fotografia poniżej).

deklaracja_fot2.jpg

Biblioteka Kongresu, materiały prasowe, Culture.pl

Naród polski przesyła obywatelom wielkiej Unii Amerykańskiej braterskie pozdrowienia wraz z zapewnieniem najgłębszego podziwu dla stworzonych przez Was instytucji, w których Wolność, Równość i Sprawiedliwość znalazły swój najwyższy wyraz stając się gwiazdą przewodnią dla wszystkich nowoczesnych demokracji. Święto Wasze szlachetni Amerykanie, nie jest tylko Waszem świętem. Znajduje ono gorący odzew w całym świecie, a szczególnie w naszej ojczyźnie Polsce, która dumna jest z tego, że w wielkiej godzinie Waszych dziejów u boku Jerzego Waszyngtona stali pod chorągwią wolności także bohaterowie naszych walk o wolność – Tadeusz Kościuszko i Kazimierz Pułaski.

Obok członków rządu, parlamentarzystów, a także najwyższych rangą urzędników województw, przedstawicieli wojska, biznesu i przedwojennego świata akademickiego, ogromną większość podpisów złożyli uczniowie przedwojennych szkół. Tomy od 14 do 110 zawierają podpisy pochodzące z blisko 20 tys. szkół podstawowych (foto główne).

 

„Gigantyczna kartka urodzinowa” dla USA

Zbiór to nie tylko świadectwo wspólnej historii obydwu narodów, ale też cenne źródło badań dla historyków i genealogów. Skorzystać mogą z niego też amatorzy, którzy wśród podpisów chcieliby odnaleźć kogoś ze swoich przodków. Pomocny może okazać się wówczas krótki przewodnik przygotowany przez Bibliotekę Kongresu. Choć nie znajdziemy w nim szczegółowego wykazu nazwisk, znajomość miejsca zamieszkania lub pracy naszego przodka pomoże zawęzić obszar poszukiwań.

„To właściwie gigantyczna kartka urodzinowa”– zauważyła Sahr Conway-Lanz, historyk manuskryptów z Biblioteki
Kongresu, dodając, że dokument stanowi istotne świadectwo ówczesnego kształtu społeczeństwa polskiego. Piętnaście lat po złożeniu na ręce Amerykanów deklaracji, w wyniku II wojny światowej, Polska straciła blisko sześć
milionów swoich obywateli, w tym trzy miliony Żydów. Dla rodzin zmarłych i historyków zbiór może okazać się
pomocny w rekonstrukcji losów ofiar, ponieważ złożone pod deklaracją podpisy to często ostatni ślad ich istnienia.

Zachęcamy do przyjrzenia się zbiorom. Znalezienie konkretnych nazwisk może zająć trochę czasu, ale nagrodą za ten wysiłek jest widok zdobiących deklarację dzieł Zofii i Stryjeńskiej i Władysława Skoczylasa, ciekawe są też starannie wykaligrafowane dziecięce podpisy.

Niniejszy tekst oraz zdjęcia znalazły się w katalogu Balu Debiutantów 2019. Publikujemy ten materiał za zgodą twórców katalogu oraz Instytutu Adama Mickiewicza. Tytuł, lead, śródtytuły pochodzą od redakcji Aleteia.pl.

10. Bal Debiutantów i Międzynarodowy Weekend Maltański odbywają się pod hasłem „Wspomnień czar” w Warszawie, w dniach od 6 do 8 września 2019 roku. Aleteia.pl jest patronem medialnym wydarzenia.

 


BAZYLIKA SACRE-COEUR
Czytaj także:
5 miejsc poświęconych Najświętszemu Sercu Jezusa [galeria]



Czytaj także:
Cudowna historia tajemniczego krzyża z Kolumbii [zdjęcia]



Czytaj także:
12 twarzy i 12 historii z Ziemi Świętej [piękne zdjęcia!]

Top 10
See More
Newsletter
Get Aleteia delivered to your inbox. Subscribe here.